Mahreç İşareti
Tescil No : 329
Tescil Tarihi : 22.02.2018
Başvuru No : C2017/111
Başvuru Tarihi : 25.08.2017
Coğrafi İşaretin Türü : Mahreç işareti
Tescil Ettiren : Sürmene Belediyesi
Coğrafi Sınır : Trabzon ili Sürmene ilçesi
Sürmene Bıçağı; Trabzon ilinin Sürmene ilçesiyle özdeşleşen, uzun yıllardır bilinen ve yörenin kültürel birikimi ile günümüze ulaşmış bir üründür. Bıçağın yaklaşık 20 cm uzunluğunda, tek ağızlı, namlusu oluklu, sivri uçlu; tekli, çiftli veya üçlü olarak yapılan ve kınında saklanan bir el sanatı ürünüdür. 19. yüzyıldan sonra kama, karakulak, koltukaltı, saldırma, sivri kama türü bıçakların yanında mutfak ve kasap bıçağı üretimi de yaygınlaşmıştır.
Sürmene Bıçağını diğer bıçaklardan ayıran en belirgin özelliği dayanıklılığı ve keskinliğidir. Çeliğe dayanıklılık kazandırmak için yapılan su verme işlemi ustalık isteyen en önemli özelliktir. Geleneksel yöntemde kor olana kadar ısıtılan çelik saf yunus balığı yağına dikine daldırılarak çevrilir. Döndürülerek su alması sağlanır. Menevişlenen çeliklere bu şekilde su verilerek kırılganlığı önlenir ve uzun süreli kullanım özelliği sağlanmış olur.
Türkiye’de farklı bıçaklarda benzer sap takma teknikleri kullanılmaktadır. Ancak Sürmene Bıçağı giydirme perçin (sarı pirinç) ile monte edilme tekniği yönüyle diğer bıçaklardan ayrılır. Geleneksel yöntemde ahşap sap monte edildikten sonra 0,50-0,60 mm kalınlığında pirinç pervaz takılarak bıçaklara son hali verilir. Pervaz ve saplar zımpara ve keçe yardımıyla parlatılarak yağlanır. Saplarda gül ağacı, venge ağacı gibi ağaçlar kullanılır. Plastik sap olarak poliproplen, orijinal siyah ve moblen hammaddeleri kullanılır.